Fonksiyonel disfoni ses organlarının sağlıklı gözlendiği ancak yanlış kullanım sonucunda oluşan bir bozukluktur. Bu yanlış kullanım sırasında yorgunluğa neden olabilir veya ses tellerine zarar verebilmektedir. Hiper ve hipo fonksiyonel olarak tanımlanmış, zamanla kas gerilim tipleri de eklenmiştir (bkz laringeal kas kullanım bozuklukları).
Fonksiyonel Ses Bozukluğunun Nedenleri:
Ses telleri ve organlarında bir problemin olmadığı ancak ses kısıklığının yaşandığı durumlar fonksiyonel ses bozukluğu olarak tanımlanır. Ses kısıklığı uzar ve iki haftayı geçerse tıbbi destek almak gerekir. Ses kısıklığının şiddeti bize hastalıkla ilgili kesin bir bilgi vermez. Video laringobroskopi ve akustik ses analizi ile yapılan muayene ardından uzman hekim sesin fonksiyonel mi yoksa organik bir problem mi olduğunu tespit eder ve hastalığın nedeni ile boyutu hakkında net bir tanı koyar. Ses bozukluğunun türüne ve durumuna göre farklı tedavi şekilleri uygulanır. Hastalığın ilerlemiş ve ya ağır organik değişimlere neden olduğu durumlarda cerrahi tedavi gerekebilmektedir. Patolojinin başlarında ve çok ilerlememiş olduğu durumlarda ya da sesin yanlış kullanımından meydana gelen problemlerde, doktor hastayı ses terapisine yönlendirir. Ses terapistinin eşliğinde yapılan muayenede doktor ve ses terapisti hastanın videolaringobroskopide ses tellerini ve sesin fonksiyonlarını beraber kontrol eder ve hastanın durumuna özel bir terapi planı oluştururlar.
Fonksiyonel Ses Bozukluğunu Nasıl Önleriz?
Konuşma ve ya performans sonrası boğazda ağrı hissediliyorsa ve bu ağrı bir ayı aşan bir sürede devam ederse ileride oluşabilecek daha ciddi ses hastalıklarını önlemek klinik değerlendirme gerekir.
Olumsuz fiziki, psikolojik ve çevresel faktörler ses problemi yaratabilmektedir. Sesi mümkün olduğunca iç ve dış etkenlerden korumalı, gerilim ve zorlamalardan kaçınılmalıdır.Günlük hayatta ses hijyenine dikkat edilmeli;
Sıvı alımı önemlidir. Ses tellerinin kurumaması ve daima ıslak kalması için gün içinde 1.5- 2 lt kadar su tüketilmelidir.
Ses ısıtma ve soğutma için zaman yaratılmalıdır. Sesini mesleki nedenlerden ötürü çok kullanan kişiler çalışma öncesi bedenlerini ve seslerini açmaları tavsiye edilir.
Kuru havada ses kullanımı risklidir. Çalışma alanındaki havanın kuru olmamasına, gürültülü yerlerde cok konuşmamaya dikkat edilmelidir.
Hiper fonksiyonel ses bozukluğu iç ve dış larengial kasların normalden fazla kasılması sonucu meydana gelir. Bu durum ses tellerinin sert kullanılmasına, sesin normalden daha yüksek frekanstan çıkmasına neden olur. Beraberinde kısık, kaba, çatallı bir ses oluşumuna neden olur. Seste tizleşme meydana gelir ve ses perdesinde düşüş, boğazda ağrı, yanma ve daralma hissi oluşur.
Beraberinde boğazda kuruluk ve devamlı temizleme ihtiyacı duyulur. Bu hastalık başka sorunlar da doğurur. Örneğin; Nefes alıp vermede düzensizlik, konuşma temposunda ve artikülasyonlarda bozulmalar meydana gelir.
Hiper fonksiyonel ses bozukluğu ilerleyen durumlarda larenks organında değişimlere, nodül, polip vb. gibi ses hastalıklarının ortaya çıkmasına neden olur.
Hipo fonksiyonel ses bozukluğunda larenks kasları zayıf ve güçsüzdür. Bu nedenle vokal kordları tam birleşmez ve konuşma esnasında çok fazla hava kaybına neden olur, Bu da sesle birlikte yoğun olarak hava duyulmasını beraberinde getirir.
Hipo fonksiyonel disfonide sesin tınısı genellikle mat, monoton, rezonanssız, düşük volümlüdür. Beraberinde solunumda sığlaşma meydana gelir ve fonasyon süresi normalden daha kısa süreli olur. Artikülasyonlar netliğini ve anlaşılırlığını kaybeder.
Hipo fonksiyonel ses bozuklugu yaşayan kişiler, ses çıkarma ve ya konuşabilmek için bağazlarını aşırı zorlarlar.Bu zorlama sonucu boyun kaslarında ve larenkste istenmeyen gerilimler meydana getirir. Bu durum aynı zamanda hiper fonksiyonel disfoni oluşmumuna da neden olur.
Hiper Fonksiyonel Bozukluklarda Ses Tedavisi
Hipo Fonksiyonel Bozukuklarda Ses Tedavisi
Kas Gerilim Disfonisi
Gırtlak kaslarının ergenlik dönemindeki hızlı büyüme ve gelişmeye ayak uyduramaması sonucu oluşan yanlış kullanımdır. Erkeklerde görülür ve sesin tiz kullanımı ile karakterizedir. Dolayısıyla terapideki öncelikli amaç, gırtlağın doğru pozisyonunu sağlayarak ideal olan kalın sesi bulmaktır. Bulunan sesin konuşmaya genellenmesi için de gırtlağın yeni durumuna alışması için kasları güçlendirmek hedeflenir.
Ses Estetiği hakkında bilgi almak isterseniz eğer ki; tıklayabilirsiniz.
Ses terapisi, ses kısıklığı tedavisinde en sık uygulanan tedavilerden bir tanesidir. Ses terapsinde amaç, kişinin gırtlak hareketleri ile ses teli titreşimlerini kontrol etmesini sağlamaktır. ...
Devamını OkuSes teli ameliyatı, daha doğrusu ses kısıklığı ameliyatı iki türlüdür. Bunlardan birisi doğrudan ses teli üzerine yapılan işlemlerdir. Ses telleri çok küçük dokulardır ve çok ince tabakaları vardır. ...
Devamını Oku